31.1.17

Private Vices, Public Benefits



Símbolo no salón de graos da Facultade de Económicas e Empresariais da Universidade de Santiago de Compostela.

fábula das abellas (versión castellano) de Bernard Mandeville é un poema alegórico a través do cal o autor quixo comunicar a sua visión da sociedade. Foi unha pedra de escándalo cando se publicou xa que supuxo un ataque ao moralismo sentimentalista que estaba moi en boga e segundo o cal a humanidade é bondadosa de forma innata. Ao mesmo tempo Mandeville convírtese nun precursor dos beneficios da descentralización coa sua mirada á cooperación entre as abellas como resultado de perseguir o propio interese individual que leva a unha sociedade próspera e ordeada.

O poema aparece por primeira vez publicado como un libelo anónimo en Londres en 1705. Tivo un grande éxito e pronto se fixeron copias piratas que se vendían polas ruas da cidade. En 1714 aparece no libro de Mandeville "The Fable of the Bees: or Private Vices, Public Benefits", que contiña ademáis un ensaio en prosa sobre a orixe da virtude moral.

O poema comeza descrebendo unha sociedade feliz

Un gran panal, atiborrado de abejas
que vivían con lujo y comodidad,
mas que gozaba fama por sus leyes
y numerosos enjambres precoces,
estaba considerado el gran vivero
de las ciencias y la industria.

Máis este idílico orde ten por fundamento o máis profundo das desordes. Os cidadáns e as suas agrupacións revelan un conxunto de vicios

 ... empeñados por millones en satisfacerse
mutuamente la lujuria y vanidad.
... Los abogados, cuyo arte se basa
en crear litigios y discordar los casos,
... Deliberadamente demoraban las audiencias,
para echar mano a los honorarios;
... Los médicos valoraban la riqueza y la fama
más que la salud del paciente marchito 
... Y la misma Justicia, célebre por su equidad,
aunque ciega, no carecía de tacto;
su mano izquierda, que debía sostener la balanza,
a menudo la dejaba caer, sobornada con oro
... El curioso resultado es que mientras
cada parte estaba llena de vicios,
sin embargo todo el conjunto era un Paraíso.

Mandeville suxire que os moralistas persuaden ás abellas para que sexan virtuosas e reemplacen os vicios polas virtudes habituáis. O resultado será a fin da prosperidade. Ao berro de ¡Morran os bribóns!, os integrantes desa feliz sociedade protestan indignados da corrupción allea

... todos los tunantes exclamaban descarados:
«¡Dios mío, si tuviéramos un poco de honradez»!
é cando aparecen os deuses

 Mercurio sonreía ante tal impudicia,
... pero Júpiter, movido de indignación,
al fin airado prometió liberar por completo
del fraude al aullante panal; y así lo hizo.

a consecuencia do rearme moral que erradica os vicios da sociedade —ésta é a tese antiutópica de Mandeville— é o colapso da sociedade próspera:

Pero, ¡oh, dioses, qué consternación!
¡Cuán grande y súbito ha sido el cambio!
Los tribunales quedaron ya aquel día en silencio,
porque ya muy a gusto pagaban los deudores.
... Quienes no tenían razón enmudecieron,
... con lo cual nada podía medrar menos
que los abogados en un panal honrado.
... La Justicia, no siendo ya requerida su presencia,
con su séquito y pompa se marchó.
Abrían el séquito los herreros con cerrojos y rejas,
luego los carceleros, torneros y guardianes.
... Todos los ineptos, o quienes sabían
que sus servicios no eran indispensables se marcharon;
no había ya ocupación para tantos.
... ¡Contemplad ahora el glorioso panal, y ved
cómo concuerdan honradez y comercio! 

Esta fábula é a razón pola que a abella foi adoptada polos economistas como símbolo da nosa profesión. Foi a Royal Economic Society a primeira en empregar este símbolo, mais o podemos atopar noutras institucións relacionadas coa economía académica como ilustra a imaxe que encabeza esta entrada.

No hay comentarios:

Publicar un comentario